‘Veilig sportklimaat moet normaalste zaak van de wereld zijn’
DSS voetbal: acceptatie lhbtiq+ vanzelfsprekend
De acceptatie van homoseksualiteit binnen de sport, in het bijzonder het voetbal, is regelmatig onderwerp van gesprek – in negatieve zin. Ook van anderen uit de ‘LHBTIQ+-gemeenschap’ komt nogal eens het signaal dat zij lang niet altijd een veilig (sport)klimaat ervaren. Bij DSS voetbal vinden ze dat echter al jarenlang de normaalste zaak van de wereld.
Voorzitter Martijn Egner vermoedt dat de vroege ontwikkeling van het vrouwenvoetbal bij DSS hier een belangrijke rol in heeft gespeeld. “Het vrouwenvoetbal is hier een goede 20, 30 jaar geleden al begonnen”, vertelt hij. “Dat begon met één meisje, dat werden er twee en al vrij snel was er een eigen elftal. Inmiddels bestaat pak hem beet een derde van onze spelende leden uit vrouwen, waarbij we de jeugd zo lang mogelijk gemengd laten spelen – totdat ze zelf een keuze maken of ze bij de jongens of de meiden willen spelen. Binnen het vrouwenvoetbal is de aanwezigheid van lesbische speelsters eigenlijk nooit echt een issue geweest. Dat heeft er aan bijgedragen dat hier een sfeer is waarin iedereen welkom is en wordt geaccepteerd. Wat je geslacht ook is, uit welke cultuur of sociaal milieu je ook komt en of je nou voetbalt in het g-team of in het eerste. In die zin is LHBTIQ+ geen apart issue of onderwerp.”
Het feit dat er bij een collega-vereniging in Haarlem een regenboogvlag in brand werd gestoken, vormde wel aanleiding voor DSS om een zichtbaar statement naar de omgeving te maken. Martijn Egner: “Bij al onze teams draagt de aanvoerder een regenboogband, vond niemand een probleem. Daarnaast hebben we een regenboogvlag opgehangen, voornamelijk voor spelers en bezoekers van onze tegenstanders. Het accepteren van mensen zoals ze zijn, is wat mij betreft vanzelfsprekend. Maar het liefste zou ik die vlag weer weghalen, omdat ik vind dat het niet nodig zou moeten zijn.”
“De kernwaarden zijn bij DSS vastgelegd in de term ‘DSS=SPORT’. De letters van SPORT staan daarbij voor Sportiviteit, Plezier, Openheid, Respect en Teamgeest. Er is een aparte commissie die deze waarden bewaakt en zorgt dat deze binnen de hele vereniging worden gedeeld. Zo organiseren we binnenkort een avond waar we op basis van een presentatie bijpraten hierover met alle trainers en begeleiders. Dat doen we in samenwerking met de John Blankenstein Foundation, die zich inzet voor acceptatie van homo’s en lesbiennes in de sport. Zo wordt ons beleid niet ‘iets van het bestuur’, maar echt iets van de hele vereniging.”
“Verder hebben we al een paar jaar vertrouwenspersonen, een man en een vrouw. Onder meer voor jeugdspelers die worstelen met hun geaardheid of gender. Ik weet dat er wel gebruik wordt gemaakt van die vertrouwenspersonen. Maar door wie, waarover en hoe vaak – dat weet ik niet en dat wil ik niet weten. Als iemand er zelf mee ‘naar buiten komt’, prima. Ik zie ook jongeren die er heel open over zijn, laatst nog die haar meisjesnaam ‘veranderde’ in een jongensnaam. Prima, daar had niemand problemen mee. Wel heb ik de indruk dat onder jongens de drempel hoger is om te vertellen dat ze, bijvoorbeeld, op jongens vallen. Maar dat is meer een maatschappij-breed iets dan iets van onze club. Daar kunnen we naar mijn gevoel niet zoveel aan doen, anders dan de vrijheid en de ruimte bieden om jezelf te zijn.”
“Dat het bij DSS wordt geaccepteerd, wil natuurlijk nog niet zeggen dat het gemakkelijk is om je coming-out te hebben. Niet overal in de maatschappij wordt er zo makkelijk over gedaan. Denk alleen al aan grappen bij sommige voetbalpraatprogramma’s. Kijk, er wordt hier natuurlijk in de kleedkamer of de kantine ook wel eens een grapje gemaakt. Het is echt niet zo dat je níets meer tegen elkaar mag zeggen hier. Dat kan net zo goed gaan over iemand met rood haar, een bril of o-benen – ik denk dat alle teamsporters wel weten hoe dat gaat en we zijn ook niet van suiker. Maar we letten er wel op dat zoiets niet te ver gaat of steeds tegen dezelfde persoon is. Verder moet je er niet te spastisch over doen, dan maak je het veel te groot.”
RKVV DSS, opgericht in 1919, hoort met ruimt 1500 leden tot de grootste verenigingen van de regio. De club speelt op het Pim Mulier Sportpark in Haarlem-Noord. Naast veldvoetbal wordt er gezaalvoetbald en is er een honk- en softbaltak. Martijn Egner kwam als 7-jarig jongetje bij de club terecht, toen zijn vader trainer werd van het eerste elftal. Sinds maart 2021 is Egner voorzitter van DSS Voetbal.
Tips van DSS:
- Maak het onderwerp niet te groot, maar zorg wel voor een veilig sportklimaat voor iedereen.
- Zorg dat een werkgroep of commissie verantwoordelijk is voor het behoud van het veilig sportklimaat, zo blijft het onderwerp onder de aandacht.
- Werk met vertrouwenspersonen, waarbij geheimhouding een absolute vereiste is.
- Houd als bestuur de lange termijn in de gaten: bijvoorbeeld wanneer een vertrouwenspersoon of lid uit een commissie/werkgroep ermee stopt.
- Betrek trainers, jeugdleiders en andere vrijwilligers actief bij het uitdragen van een veilig sportklimaat.
- Wees alert op taalgebruik en gedrag van leden en spreek hen hier zo nodig op aan.
- Spreek ‘de tegenstander’ aan als zaken uit de hand lopen, maar realiseer ook dat een gespannen/lastige situatie kan geven. Zeker in de emotie van een wedstrijd.
